De recente problematiek van Oekraïense vluchtelingen raakt uiteraard het hart van VLOS. In de missie van VLOS staat: “Daar waar de overheid tekortschiet in het waarborgen van de vluchtelingenrechten, moet VLOS voor hen opkomen.” Voor deze vluchtelingencrisis merken we gelukkig een massale solidariteit van de overheid maar ook vanuit veel lokale en particuliere initiatieven. We hopen dat deze crisis van korte duur zal zijn, maar de realiteit is dat niemand kan voorspellen hoe lang deze crisis zal duren. Lokale en particuliere initiatieven zullen op termijn geïntegreerd moeten worden in een humaan asiel- en migratiebeleid dat door de overheid moet uitgestippeld worden. Wat we nu wel ervaren is dat veel mensen zonder wettig verblijf, die dikwijls al meerdere jaren in een onzekere verblijfssituatie verkeren, het gevoel krijgen dat zij nog maar eens uit de boot vallen en dat hun noden en rechten ondergesneeuwd geraken door deze nieuwe vluchtelingencrisis. Naast hun solidariteit met de Oekraïense vluchtelingen, hunkeren ook zij nog steeds naar een menswaardig toekomstperspectief.

Door deze ongeziene solidariteit komen momenteel wellicht minder hulpvragen van Oekraïense vluchtelingen rechtstreeks bij VLOS terecht. Onze eerste zorg blijft gaan naar de vele mensen zonder wettig verblijf die hun lot in handen leggen van VLOS en haar vrijwilligers. We helpen hen vooral bij de administratie van hun asiel- of regularisatieprocedure en ondersteunen hen tijdens dit (jarenlang) traject voor alle basisbehoeften (huisvesting, voeding, kleding, onderwijs, facturen, dagbesteding …).  Binnen deze doelgroep zijn er natuurlijk ook Oekraïense vluchtelingen die hier al jaren verblijven en waarvoor VLOS zich ook blijft inzetten. Door deze crisis ontstaan ook nieuwe mogelijkheden waardoor hun dossier nieuwe kansen kan krijgen. VLOS informeert hen hierover en wijst hen de weg naar de juiste diensten. Sommige Oekraïense vluchtelingen ervaren door hun etniciteit extra problemen in deze crisis en vallen door de mazen van het net om een tijdelijke bescherming te kunnen aanvragen. Noodvragen van vluchtelingen die elders niet geholpen (kunnen) worden, komen bij VLOS terecht. Ook hen trachten we door te verwijzen naar de reguliere hulpverleningsdiensten. Lukt dit niet, dan helpen wij hen verder in hun zoektocht naar een menswaardig bestaan.

VLOS staat ook klaar om te zoeken naar oplossingen voor hulpvragen van lokale of particuliere initiatieven. Zo kregen we onlangs de vraag om wekelijks voedsel, kledij en huisraad te voorzien voor 22 vrouwen en kinderen uit Kiev (personeel van een Belgisch bedrijf in Kiev) in afwachting van hulp van de overheid. VLOS krijgt ook vragen om kinderen van deze vluchtelingen te oriënteren naar onderwijs en helpt hen bij het betalen van schoolfacturen.

VLOS overlegt met lokale en regionale netwerken om vanuit de praktijk mogelijkheden te bespreken en formuleert aanbevelingen voor een humaan beleid. VLOS was ook de organisator van de ‘Stiltecirkel voor Oekraïne’ die op 10 maart 2022 plaatshad op de Grote Markt in Sint-Niklaas en waarin werd opgeroepen tot solidariteit en tot vrede door dialoog.

Om al deze engagementen te kunnen blijven opnemen doet VLOS een beroep op vele vrijwilligers (VLOS heeft geen vaste medewerkers in dienst) en op giften en schenkingen van allerlei particulieren en organisaties. Op deze wijze kunnen wij mensen zonder wettig verblijf blijven helpen. Alle steun is meer dan welkom en komt volledig ten goede aan onze doelgroep.

Namens de Raad van Bestuur van VLOS

10 maart 2022