Bezorgdheid over de toon van het beleid

We maken ons zorgen, we zijn bezorgd, boos en bang. De algemene teneur van het beleid ademt bangmakerij. Maatregelen zoals woonstbetreding zonder duidelijke rechtswaarborgen en het beperken van gezinshereniging zijn problematisch in de praktijk. We zien wat dit in de praktijk zal opleveren. Wat we dreigen te krijgen is niet méér veiligheid of voordeel, maar wel méér angst, méér menselijk leed en een samenleving waarin wantrouwen groter wordt.

Ingrijpende maatregel: woonstbetreding door de politie

De artikels over de recente maatregelen die woonstbetreding door de politie mogelijk maken bij mensen die illegaal in België verblijven en weigeren mee te werken aan hun terugkeer, zijn ons niet ontgaan. Ze roepen terecht bezorgdheden op over fundamentele rechten en menselijke waardigheid.

Hoewel de regering benadrukt dat dit enkel mag gebeuren onder strikte voorwaarden, zoals met toestemming van een onderzoeksrechter, blijft het een gevoelige maatregel. De onschendbaarheid van de woning is een belangrijk grondrecht en de vrees bestaat de maatregel leidt tot een dominoeffect waarbij andere groepen mogelijks ook met huiszoekingen geconfronteerd worden onder het mom van veiligheid of ordehandhaving.

Bovendien raakt deze maatregel een bijzonder kwetsbare groep, vaak in precaire situaties en zonder effectieve toegang tot juridische bijstand. Ingrijpen in hun privésfeer kan niet los gezien worden van hun bredere sociale context  waarin angst, onzekerheid en isolatie al centraal staan.

Daarnaast is er de vraag of dit effectief bijdraagt aan een “geloofwaardig terugkeerbeleid”. De focus op dwang kan net averechts werken en migratiedeskundigen waarschuwen al langer dat duurzame oplossingen eerder liggen in vrijwillige terugkeer, fatsoenlijke opvang en internationale samenwerking dan in binnenvallende politieteams.

Schending van kinderrechten en internationale verplichtingen

Deze extra maatregelen, zoals het duurder maken om Belg te worden en het moeilijker maken om familie te laten overkomen, maken het voor mensen die echt deel willen uitmaken van de samenleving juist lastiger. Deze maatregelen gaan in tegen internationale afsprakendie België moet naleven, vooral rond de rechten van het kind. Het welzijn van kinderen moet altijd voorop staan. Door de regels voor gezinshereniging strenger te maken, wordt dat recht geschonden. Elk kind heeft het recht samen met zijn of haar ouders op te groeien.

Bovendien heeft iedereen recht op een privé- en gezinsleven, ongeacht afkomst of verblijfsstatus. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens stelt duidelijk dat overheden alleen in heel uitzonderlijke gevallen mogen ingrijpen in dat gezinsleven en dat migratieregels geen onredelijke hindernis mogen vormen. Dat geldt nog meer voor mensen die op de vlucht zijn, want zij hebben extra bescherming nodig. Samengevat: deze maatregelen brengen mensen die het al moeilijk hebben in nog meer onzekerheid en stress en vergroten de kans op armoede.