Hopelijk zitten alle kinderen intussen op de juiste schoolbanken! Niet vanzelfsprekend, want een school vinden die afgestemd is op de talenten en competenties van ieder kind wordt steeds moeilijker. Het aanmeldingssysteem zorgt er wel voor dat de meeste kinderen terechtkunnen in de school van hun eerste of tweede keuze. Toch is de vraag groter dan het aanbod en zullen de komende jaren bijkomende plaatsen nodig zijn om alle leerlingen zowel van het basis- als van het secundair onderwijs, te kunnen opvangen. Vooral in 1B en in het bso en het tso is er plaatsgebrek. Ook in het buitengewoon onderwijs komen veel kinderen op de wachtlijst terecht. Het gevolg is dat ieder schooljaar een aantal leerlingen toch niet het gepast onderwijs krijgen dat ze nodig hebben om een goede start te kunnen maken. En wellicht belooft dit niet veel goeds voor het verder verloop van hun schoolloopbaan.

En zelfs al zit de leerling op de juiste school, dan nog is het niet zeker dat die leerling een goede start kan maken. Uit een bevraging van vzw Krijt blijkt trouwens dat 5,12% van de leerlingen half september het nog zonder schoolboeken moest stellen. Vorig schooljaar ging het om 2,95 %. Deze toename is wellicht te wijten aan de hoge financiële druk op de ouders. Scholen werken bovendien steeds meer rechtstreeks samen met uitgeverijen bij welke de leerlingen de schoolboeken moeten bestellen. Hierdoor komt de verantwoordelijkheid voor de aanschaf ervan terecht bij de  leerling en ontstaan gemakkelijk vertragingen of conflicten over het financiëel aspect van de aankoop. Scholen vergeten hierbij wel eens dat zij verantwoordelijk blijven voor de leermiddelen die een leerling nodig heeft om te kunnen slagen. Financiële problemen mogen nooit een reden zijn om leerlingen niet de noodzakelijke leermiddelen aan te bieden. Dit is een duidelijke aanbeveling van de Commissie Zorgvuldig Bestuur. Het is pijnlijk te moeten vaststellen dat juist die leerlingen die het al wat moeilijker hebben dan hun leeftijdsgenoten het schooljaar moeten starten zonder schoolboeken. Voor de aanschaf van een laptop en/of een rekenmachine zal dit proces even moeilijk verlopen. En het verplicht gebruik van een laptop heeft niet in alle scholen een lagere factuur voor schoolboeken tot gevolg.

VLOS begeleidt steeds kinderen zonder wettig verblijf in hun zoektocht naar een geschikte school. Daarbij moeten we ook veel bemiddelen bij schooldirecties om de financiële drempels te overwinnen. Recht op onderwijs en gelijke onderwijskansen zijn en blijven nobele streefdoelen, maar de weg er naar toe ligt voor sommige leerlingen nog vol met struikelblokken. Ook voor scholen is dit zeker geen eenvoudige opdracht. Hun financieel beleid moet ook gezond kunnen blijven en daarom zou ‘echt gratis onderwijs’ veel problemen kunnen oplossen. Waarom geen deel van het groeipakket hiervoor benutten? Veel schoolsecretariaten zouden tijd en energie kunnen steken in het zorgbeleid binnen de school en veel stresserende communicatie tussen school en ouders zou overbodig worden.

Ondertussen kunnen we maar hopen dat de valse start voor sommige leerlingen gecompenseerd wordt door de warme nabijheid van zorgzame leerkrachten. Zij blijven het verschil maken! Kinderen die graag naar school gaan, zullen niet alleen hun talenten en vaardigheden beter ontplooien, maar worden wellicht ook mooie mensen omdat deze leerkrachten hen een leven lang blijven inspireren.