VLOS bemiddelt bij onbetaalde schoolfacturen van kinderen zonder papieren

Binnen enkele dagen begint het nieuwe schooljaar. Alle kinderen zullen wellicht naar school mogen gaan en opnieuw zullen families zonder wettig verblijf het advies van VLOS nodig zullen hebben over hun onbetaalbare schoolfacturen. Ook scholen nemen hiervoor regelmatig contact met VLOS. Pasklare antwoorden zijn er niet maar Merve Halat, een studente in de toegepaste psychologie die haar stage deed in VLOS, maakte hierover haar bachelorproef en onderzocht hoe scholen omgaan met onbetaalde schoolfacturen en op welke manier VLOS hierin een rol van betekenis kan spelen.

Dat elk kind recht heeft op onderwijs doet verkeerdelijk vermoeden dat onderwijs gratis zou zijn. Enkel de inschrijving is gratis, maar daarnaast zijn er de schoolfacturen die in het secundair onderwijs gemiddeld oplopen tot 1207 euro per leerling en per schooljaar: een gigantisch bedrag voor onze doelgroep, maar ook voor de 24 % kansarmen (= kansarmoede index in 2018) in Sint-Niklaas.

Ondanks een lijst van materialen die in het basisonderwijs verplicht kosteloos ter beschikking moeten worden gesteld, en de inspanningen van de meeste scholen om de schoolkosten zo laag mogelijk te houden, zoals beschreven in de ‘code kostenbeheer’, blijft het aantal onbetaalde schoolfacturen jaar na jaar toenemen. Gezinnen zonder wettig verblijf hebben bovendien geen recht op een groeipakket (= kindergeld) en komen niet in aanmerking voor een school- of studietoelage of voor OCMW-steun. Deze ouders willen echter het beste voor hun kinderen en zoeken steun bij VLOS.

Scholen blijven met een pak onbetaalde schoolfacturen zitten, zoeken naar haalbare oplossingen (afbetalingsplannen) of zoeken financiële ondersteuning bij een aantal initiatieven in Sint-Niklaas zoals het participatiefonds van de stad Sint-Niklaas, de vzw Witte Raven of de Stichting Georges Smet. Ook incassobureaus worden jammer genoeg ingeschakeld, maar voor wie over geen inkomen beschikt is dit geen oplossing. De extra nalatigheidskosten doen de schulden alleen maar drastisch en nodeloos oplopen.

Deze problematiek blijft zeer complex. Het is niet altijd duidelijk wat van scholen mag verwacht worden. In het basisonderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen een scherpe en minder scherpe maximumfactuur en bovendien zijn er verschillende regels in het basis-, secundair en buitengewoon onderwijs. Veel ouders zien door het bos de bomen niet meer en weten niet van wie ze hulp kunnen verwachten. Dit probleem heeft ook nadelige gevolgen voor het psychisch welzijn van de kinderen, naast hun angstgevoelens en veel voorkomende psychosomatische klachten.

Merve formuleert in haar bachelorproef een aantal aanbevelingen ten aanzien van VLOS die uit het onderzoek naar voren kwamen, als antwoord op de onderzoeksvraag: “Welke hulp kan VLOS bieden aan scholen zodat zij ouders zonder wettig verblijf kunnen ondersteunen bij het betalen van de schoolfacturen?” Deze aanbevelingen zijn:

• Organiseer bij het begin van het schooljaar een infosessie waarop scholen worden uitgenodigd om de werking van VLOS beter te leren kennen.
• Geef scholen een vaste contactpersoon bij VLOS om de communicatie te optimaliseren

(contactadres: frank@vlos.be).

• Geef scholen meer achtergrondinformatie over de problematiek van gezinnen zonder wettig verblijf.
• Bezorg aan scholen een lijst van leerlingen die geen wettig verblijf hebben (voor zover dit niet in strijd is met de privacywet!).
• Informeer scholen (en ouders) over het recht op een kansenpas voor deze leerlingen.
• Breng ouders, scholen en andere organisaties met elkaar in contact om in de talrijke opties te zoeken naar de juiste oriëntering.
• Geef ouders voldoende informatie over hoe ze met scholen kunnen onderhandelen over de schoolfacturen.

VLOS zal binnen haar mogelijkheden rekening houden met deze aanbevelingen. Het blijft echter een hele opdracht om deze met een ploeg van vrijwilligers te realiseren naast alle andere engagementen die VLOS opneemt om gezinnen zonder wettig verblijf een menswaardig bestaan te kunnen geven.

Inzamelactie schoolmateriaal

Als ook jij bij aanvang van het nieuwe schooljaar je steentje wil bijdragen, dan kan dit door allerlei schoolmateriaal (geen schoolboeken!) te bezorgen aan VLOS, ten behoeve van onze doelgroep. We denken hierbij vooral aan boekentassen, pennenzakken, brooddozen, drinkbussen, koekjesdozen, turn- of zwemzakken, badpakken of zwembroeken, badmutsen, turnpantoffels of sportschoenen, rekenmachines, kleurpotloden, mappen, schriften en allerlei klein bureaumateriaal.

Je kan dit materiaal bezorgen in de VLOS-bazar, Aerschotstraat 37-39, Sint-Niklaas, iedere maandag en woensdag van 9 tot 11 uur, en iedere dinsdag en vrijdag van 9 tot 16 uur. Op andere momenten kan je dit schoolmateriaal (geen andere goederen) ook afgeven in het VLOS-centrum (Kasteelstraat 4) na telefonische afspraak (03 766 29 13).

Zo help je de ‘verdoken schoolkosten’ voor onze doelgroep te beperken, waarvoor dank!