Eind oktober schreef dokter Piet Willems, medestichter van VLOS en lid van de Algemene Vergadering, ons een brief onder de titel: ‘Wij zijn het noorden kwijt.’

Met de inhoud ervan valt hij vanaf de eerste alinea met de deur in huis. Hij schrijft:

“In ‘De Afspraak’ (TV-programma op Canvas) van 17 oktober gaf Marc Bossuyt, ere-commissaris-generaal voor de vluchtelingen, zijn opinie over de huidige asielcrisis en wat de oplossing daarvoor zou moeten zijn. Hij stelt dat, wil onze samenleving (België en bij uitbreiding de West-Europese wereld) haar huidige hoge levensstandaard behouden, er politieke beslissingen moeten getroffen worden op rationele gronden. Wat we volgens Bossuyt in België al een tiental jaren voor de vluchtelingenproblematiek doen, is beslissingen nemen op emotionele gronden en niet op rationele.”

Ik hoor zowel van politici als van (vooral economische) wetenschappers dat we ‘de koopkracht’ moeten vrijwaren, dat we onze welvaart moeten consolideren.
Maar is dat zo ?

De klimaatontwikkelingen doen ons anders denken. Het klimaat is de enige medespeler in ons maatschappelijk bestel die ons durft tegenspreken. Onze ecologische voetafdruk is indrukwekkend. We maken kennis met de gevolgen.

In de zomervakantie hoorde ik het bericht op de VRT dat, als we de opbrengst van de aarde willen verdelen onder alle mensen, wij, als Vlamingen, ons deel al hebben opgebruikt eind maart. D.w.z. dat we onze welvaart voor 75% gestolen hebben van anderen die niet krijgen waarop ze recht hebben. Ligt hier niet mede de oorzaak van oorlogen, hongersnood en mensen die hun heil elders zoeken?

Wat is het doel van de economen als ze zeggen dat de groei naar omhoog moet? Een ethische reflectie komt daarbij nooit aan bod. Want deze redeneringen, zo weten we nu, zijn gestoeld op een groteske diefstal van de vruchten van moeder aarde. Zo zien we dat hele landen onvruchtbaar worden en stilaan zelfs niet meer kunnen bewoond worden.
De mensen gaan vluchten en waarheen?
De mensen zullen blijven vluchten zolang de verhoudingen tussen landen en continenten zo onrechtvaardig in elkaar zitten.

Ik hoor zelden (eigenlijk nooit) een situatieschets die vertrekt vanuit onze weelde, die de aarde niet meer kan dragen, en waarop economen, politici en verantwoordelijken die bezig zijn met de vluchtelingenproblematiek, hun ideeën voor de toekomst ventileren. Nù is er een economisch probleem. Dus de groei moet omhoog. De welvaart moet behouden blijven. Ik zie geen reflectie vanuit het verleden en nog minder wat de gevolgen zijn voor de natuur. Nù zijn er vluchtelingen. In plaats van de oorzaken bespreekbaar te maken en op te lossen, hebben we maar 1 antwoord: zoveel mogelijk mensen terugsturen.

De natuur is natuurlijk geen gesprekspartner zoals andere. De natuur onderhandelt niet, werkt niet met compromissen. Deze partner is niet te manipuleren. Misschien hebben we wel zo’n type van gesprekspartner nodig om tot bezinning (bekering) te komen.

Zie ik beterschap: bij de beleidsmensen eigenlijk nog niet zo veel.

Een voorbeeld. Gutierrez (UNO) smeekte Rusland om het Oekraïense graan te laten vertrekken naar o.m. Afrika om massale hongersnood te vermijden. En dan lees ik doodleuk dat Duitsland zo’n tanker onderweg opkoopt. De tanker past zijn koers aan richting Europa. Nu is er een prijsplafond voor olie maar ook voor graan? Duitsland was lang tegen een prijsplafond. Dan kunnen ze de goederen niet meer zo eenvoudig opkopen. Dan komt de welvaart in gevaar.

Piet Willems eindigt zijn brief:

“Tussen de weg om de vluchtelingencrisis op te lossen met rationele beslissingen en die met grotendeels door medelijden genomen beslissingen, is er een derde weg: die weg is het volgen van ons geweten. Het geweten volgt een andere logica dan de rede. Het geweten volgt overwegingen die de rede niet begrijpt. Het geweten maakt ons duidelijk wat gerechtigheid is.”

We zijn niet alleen het noorden kwijt, we dreigen ook het Zuiden kwijt te raken.

Dank voor de velen, ook in onze VLOS-familie, die blijven trekken aan de kar die gerechtigheid moet brengen.

Van harte,

Luc Van Meerssche

(voorzitter VLOS vzw)